Verantwoordelijkheid in de schuldindustrie

In Nederland zitten 1,5 miljoen mensen klem in de schulden. Niet omdat ze onverantwoordelijk met geld omgaan, maar door gebeurtenissen waar ze weinig invloed op hebben: een scheiding, baanverlies, (geestelijke) ziekte. Een kleine schuld groeit snel door extra leningen, torenhoge rentes en incassokosten. Mensen raken verlamd van stress, durven hun post niet meer open te maken en schamen zich om hulp te zoeken. Ondertussen wordt aan hun ellende grof geld verdiend.

Ik heb nog niemand gesproken die zijn verantwoordelijkheid wil ontlopen; mensen met schulden zien dat wel degelijk in. Maar waar schuld ontstaat, ligt óók een verantwoordelijkheid bij anderen.

Schuld is te makkelijk, ontsnappen bijna onmogelijk

Het systeem werkt schulden in de hand. Kredieten, leningen en achteraf betalen worden te gemakkelijk verstrekt, vaak zonder serieuze toetsing van de betaalcapaciteit of hulp bij alternatieven. Maar zodra iemand in betalingsproblemen komt, slaat de balans volledig om: extra kosten, dreigende brieven en deurwaarders maken de schuld snel onoverkomelijk.

In de re-integratie zie ik hetzelfde probleem. Mensen die weer willen werken, worden gehinderd door loonbeslag en financiële stress. Ze willen vooruit, maar het schuldsysteem trekt hen terug. Werkgevers merken dat een medewerker onder financiële druk minder goed functioneert en vaker uitvalt.

Daarnaast beperkt stress de ontwikkelmogelijkheden. Mensen blijven te lang bij een werkgever, omdat een overstap naar een beter passende baan financieel niet haalbaar is.

De schuldindustrie moet risico dragen, niet alleen de schuldenaar

Het systeem moet omgekeerd worden. Als bedrijven willen verdienen aan kredietverlening, moeten zij ook de risico’s dragen. Dat betekent:

• Stop buitensporige incassokosten en rentes. Een schuld moet een eerlijke limiet hebben.
• Eerlijke verdeling van verantwoordelijkheid. Bij overmacht mag het risico niet volledig op de schuldenaar worden afgewenteld.
• Toets verantwoordelijkheid bij kredietverleners. Bij psychische nood moet bescherming zijn.
• Betere preventie. Kredieten en achteraf betalen mogen niet klakkeloos worden verstrekt.
• Meer hulp, minder straf. Schuldhulp moet sneller toegankelijk zijn, zonder jarenlange problemen.

Teken de petitie

Schulden mogen geen verdienmodel zijn. We moeten stoppen met het bestraffen van mensen die al vastzitten en de verantwoordelijkheid verleggen naar de bedrijven die schulden verstrekken.

Er moet verandering komen. Teken de petitie en help de schuldindustrie te hervormen.